Editieredactie: Gerben Heitink & Tjeu van Knippenberg

Het christelijk geloof is geworteld in een traditie van doorgeven en voorleven. Dit proces heeft niet slechts plaats via schriftelijke bronnen en mondelinge overlevering, maar ook via levende bemiddeling in de persoon van inspirerende voorgangers, mannen en vrouwen, en in de vorm van charismatisch leiderschap. Ook in onze generatie treffen we voorbeelden aan van charismatisch leiderschap in de persoon van mannen en vrouwen die zeer tot de geloofsverbeelding spreken. Wat is hun geheim? Wat is de bron van de bezieling die van hen uitgaat? Valt hier iets van te leren voor pastores nu?
In dit themanummer willen we langs verschillende wegen onderzoeken wat
de betekenis van 'charismatisch leiderschap' kan zijn, toegespitst op de rol van de voorganger: door wie laten pastores zich inspireren en op welke wijze zien zij zichzelf als inspiratiebron voor anderen? Wat betekent dit voor de pastorale
praktijk?

In Deel 1 wordt een drietal voorbeelden van charismatisch leiderschap
gegeven. We kozen voor de Duitse theologe Dorothee Sölle, de Nederlandse
priester en theoloog Henri Nouwen, en de Zuid-Afrikaanse predikant en kerkleider C.F. Beyers Naudé. Deel 2 bevat twee empirische onderzoeken, die speciaal met het oog op dit themanummer werden uitgevoerd. Wat leeft er onder protestantse en katholieke pastores, als het gaat om inspirerend of charismatisch leiderschap? Deel 3 bevat een aantal reflecties op het thema. De reflecties zijn zowel sociaal- wetenschappelijk als praktisch-theologisch van aard. In een afrondende evaluatie wordt de opbrengst van de drie voorafgaande delen gewogen met het oog op de positie van de pastor als voorganger in een traditie van doorgeven en voorleven.

Gerben Heitink, Inspirerend leiderschap als thema (385-391)

DEEL I - VOORBEELDEN VAN CHARISMATISCH LEIDERSCHAP

Sieth Delhaas, Dorothee Sölle: vermaard en omstreden (392-404)
Jurjen Beumer, Het geestelijk en charismatisch leiderschap van Henri Nouwen (405-417)
Johannes A. van der Ven, 'Laat mij toch nog een klein beetje langer leven. 'Utopie en ideologiekritiek in het leven van C.F. Beyers Naudé (418-437)

DEEL II - EMPIRISCH ONDERZOEK

Hessel Zondag, Bezielen, veranderen en daadkracht. Katholieke pastores en inspirerend leiderschap (438-450)
Hijme Stoffels, 'Soms kom ik als een hartelijk mens over.' Een onder zoek naar inspirerend leiderschap onder pastores van de Samen-op-Weg-kerken (451-470)

DEEL III - REFLECTIES OP HET THEMA

Jan van der Lans, Een model voor charismatisch leiderschap (471-478)
Hans Alma, Identificatie en charismatisch leiderschap (479-487)
Niek Schuman, 'Gedenkt uw voorganger...' (488-495)
Marieke van Baest, Leeftocht. Reflectie op de Weg die naar waarheid ten leven voert (496-503)
Klaus Sonnberger, Charisma voor de gemeenschap. Een theologische reflectie (504-512)
Tjeu van Knippenberg, Charis en charisma (513-519)