2001/1
Kees de Groot, Religieuze organisaties in meervoud. Mogelijkheden voor 'de kerk' in de huidige Nederlandse samenleving (5-24)
Dit artikel biedt een systematisch overzicht van de mogelijkheden die religieuze organisaties hebben om zich op stellen in een omgeving waarin religieuze participatie niet meer vanzelf spreekt. Het maakt daartoe ten eerste onderscheid tussen twee typen organisatie (de lidmaatschapsorganisatie en de dienstverleningsorganisatie) waarmee twee soorten doelstellingen met betrekking tot de omgeving corresponderen: werving en dienstverlening. Ten tweede maakt het onderscheid tussen de doelgroep van sterk religieus geïnteresseerden en van matig religieus geïnteresseerden. Aldus wordt een typologie geconstrueerd die helpt om zicht te krijgen op de mogelijkheden en de dynamiek van religieuze organisaties. Daarmee daagt de auteur tevens al diegenen uit die nadenken over de opstelling die de kerk zou moeten innemen om hun kerkvisie te expliciteren en te verantwoorden, ook met het oog op de empirische gestalte waarmee het parochie- of gemeentemodel van hun voorkeur verbonden is.
Rein Nauta, Mensen maken de kerk. Over de identiteit van de plaatselijke gemeente (25-40)
In dit artikel wordt betoogd dat de identiteit van de gemeente niet primair een kwestie is van activiteiten en structuren, van strategieën en beleid, maar dat de identiteit van de gemeente een persoonlijke is, een zaak van personen. De identiteit van de gemeente wordt bepaald door attractie tussen mensen. Het zijn de mensen die er bijeenkomen die het eigene van het leven in de gemeente bepalen. Mensen die bepaalde voorkeuren hebben en die delen met anderen. Drie kwesties zullen aan de orde worden gesteld. De eerste twee hebben te maken met het proces van identiteitsvorming en de consequenties daarvan voor het functioneren van de gemeente. De laatste heeft te maken met de vraag wat het aantrekkelijke is van gemeentevorming en hoe een kerkelijke gemeente een plaats kan blijven waar het aangenaam vertoeven is. Tot besluit worden enkele praktische conclusies getrokken.
Fred van Iersel, Zinloos geweld als praktisch-theologisch vraagstuk (41-70)
De auteur onderzoekt welke bijdrage vanuit de praktische theologie kan worden geleverd aan het reageren op zinloos geweld. Daartoe schetst hij eerst het probleem (1), vervolgens het verschijnsel zingeving (2), om daarna de aandacht te richten op geweld als aandachtsgebied in de praktische theologie (3). Ten slotte formuleert hij een perspectief op kerkelijk en pastoraal beleid betreffende zinloos geweld (4).
Gerard Rouwhorst, Rituelen in overvloed (71-85)
Uitgebreide boekbespreking van: Lukken, G. (1999). Rituelen in overvloed. Een kritische bezinning op plaats en gestalte van het christelijk ritueel in onze cultuur. Baarn: Gooi & Sticht.
Paul Post, Personen en patronen. Literatuurbericht liturgiewetenschap (86-110)
Lijst van medewerkers (4):
Groot, dr. C.N. de, medewerker kerkopbouw aan het DPC Rotterdam en docent sociologie aan de opleiding Theologie en Levensbeschouwing, Fontys Hogeschool, locatie Amsterdam, p/a Hang 16, 3011 GG Rotterdam ()
Iersel, dr. A.H.M. van, bijzonder hoogleraar geestelijke verzorging bij de krijgsmacht aan de Theologische Faculteit Tilburg, Rubensstraat 63, 3817 EB Amersfoort ()
Nauta, dr. R., hoogleraar godsdienst- en pastoraalpsychologie aan de Theologische Faculteit Tilburg, Landsteinerweg 23, 9761 HE Eelde ()
Post, dr. P.G.J., hoogleraar liturgiewetenschap aan de Theologische Faculteit Tilburg, A. Paulownalaan 5, 1412 AK Naarden ()
Rouwhorst, dr. G.A.M., hoogleraar liturgiegeschiedenis aan de Katholieke Universiteit te Utrecht ()