Editieredactie: Henk de Roest en Sake Stoppels

Henk de Roest & Sake Stoppels, Hoe vitaal is liberaal? Inleiding

Deze inleiding situeert het thema ‘Hoe vitaal is liberaal?’ in de context van publicaties en onderzoek. Het is ook een vraag of liberaal meteen ook 'vrijzinnig’ betekent. Het concept van het nummer wordt geschetst en de auteurs sluiten af met de vier perspectieven van waaruit de gemeenten worden omschreven en benaderd door de gevraagde auteurs: context; identiteit & cultuur; activiteiten, structuur & middelen; leiding.

Krista Mirjam Dijkerman, Alblasserdam: de Elthetokerk (PKN). Enclave van vrijzinnigheid

Als een van de achttien kerken in Alblasserdam wil de Eltheto-kerk een ‘Thuis voor Andersdenkenden’ – mét hoofdletters – zijn. Met aandacht voor de vele vormen van geloof en met een kritische doch respectvolle houding vormen zij ‘een enclave van vrijzinnigheid’ als PKN-gemeente. De predikante blijkt meer dan een goede gesprekspartner voor randkerkelijken; ook de gemeente zelf is weer gaan bloeien.

Joke Mensink-Brederveld & Hans te Winkel, Emmen: PKN-wijkgemeente de Grote Kerk. ‘Levend tussen tijdgeest en Geest’

In het centrum van Emmen wordt door de Stichting Grote Kerk Cultureel (SGKC) een groot aantal culturele activiteiten georganiseerd, naast de kerkdiensten, lezingen en gespreksavonden die de wijkgemeente zelf verzorgt. Zo knoopt men aan bij wat er in de cultuur voorhanden is, of in het publieke domein speelt. Kerndoelstelling hierbij is te laten zien dat de kerk daar niet alleen interesse voor heeft, maar er ook iets aan kan toevoegen.

Hans van Solkema, Laren: Protestantse Gemeente (PKN). Een plattelandsgemeente in de Achterhoek

Laren is een liberale gemeente waar de leden vrij zijn in participatie en denken.
Gemeenschapsvorming is echter een belangrijk punt, al staat de gemeente niet op zichzelf. Er werd een Kulturhus opgericht, dat inventieve verbindingen legt tussen lokale organisaties en verenigingen. Samenwerking met anderen, onder meer op het vlak van cultuur, zorgt voor een meerwaarde bij het bruggen bouwen tussen de gemeente en de concrete wereld waarin zij staat.

Corien Veenhuizen & Ko Brevet, Lochem: Verenigde Protestantse Kerkgemeenschap. Kan er uit Lochem iets nieuws komen?

Ook in Lochem gaat men creatief om met de specifieke mogelijkheden die de uitgestrekte omgeving biedt en de sterk meelevende kern die bijna alles organiseert. Nieuwkomers worden warm onthaald en meteen betrokken. Kerkmuziek speelt een belangrijke rol in de gemeente. Opmerkelijk zijn ook de ontmoetingen met andere religieuze groepen in de stad en het kunstproject ‘De Andere Kruisweg’, waarover meer te vinden is in de beeldbeschouwing.

Harbert Booij, Beeldbeschouwing: Kruisweg in ontwikkeling

Hans van der Waal, Schoonhoven: remonstrantse gemeente. ‘Nieuwe bezieling’

In Schoonhoven heeft de Remonstrantse Gemeente lange tijd geworsteld met haar identiteitsvraag, waarop nu meer en meer een antwoord wordt geformuleerd. Toch staat de ruimte voor en de vrijheid van ieders geloof steeds voorop. Het persoonlijke hiervan biedt meteen ook een sterke verbondenheid in de gemeenschap. Er worden onder meer gespreksgroepen georganiseerd, lezingen, kunstexposities en activiteiten voor jongeren en poëzieliefhebbers…

Henk de Roest & Sake Stoppels, Liberaal, open én vitaal. Praktisch-theologische reflecties bij de vijf praktijkverhalen

De reflecties van de praktisch-theologen De Roest en Stoppels zijn  gestructureerd volgens de vier genoemde perspectieven van waaruit de bijdragen van de gemeenten werden geschreven. Zo komt bij Activiteiten, structuur & middelen het kerkgebouw naar voren als een bron van te benutten mogelijkheden. Ook de rol van de voorganger of predikant wordt uitgediept. Tot slot worden de uitdagingen voor de toekomst van liberale geloofsgemeenschappen uitgebreid omschreven.