Editieredacteur: Hans Schilderman

INLEIDING | Hans Schilderman
Levensoriëntatie in het hoger onderwijs

Studenten vormen een aanstormende generatie die het culturele en maatschappelijke leven de komende decennia sterk zal beïnvloeden. Hoe staan zij in het leven, en wat is hun profiel in termen van leefstijlen, waarden en overtuigingen? In dit themanummer van Handelingen gaan we na welke levensoriëntatie we aantreffen bij studenten in het hoger onderwijs.

U kunt het hele artikel lezen door te klikken op inleiding

ONDERZOEK | Peter Vonk & Claudia van der Heijde
Hoe gaat het met onze studenten?

Regelmatig horen we van studenten: ‘Ik heb er geen zin meer in’ of ‘Ik kom niet verder, het heeft geen zin om door te gaan’. Studeren kan een eenzame en ook moeizame bezigheid zijn. Studenten kunnen in een zwart gat belanden, waar ze soms niet makkelijk meer uitkomen. De zin van het geploeter raakt dan uit beeld, ze hebben er even geen zin meer in. Natuurlijk heeft iedereen wel eens een ‘dip’ en meestal gaat het na een poosje ook wel weer. Maar er is een relatief grote groep studenten die langer problemen heeft.

PORTRET | Ruben Hoekman & Emma Kurstjen
Studentenvereniging: een ‘thuishaven’

Geachte lezer,
Iedereen is op een bepaalde manier op zoek naar houvast. Sommigen doen dat via een hobby, anderen via muziek en weer anderen doen dit middels een sport. Maar hoe doen studenten dat eigenlijk? Hoe redden zij zich als ze helemaal in hun eentje naar een nieuwe stad gaan waar ze niemand kennen, maar zich toch snel thuis willen voelen?
Het antwoord is vaak: een studentenvereniging. Een grotere verbindende factor bestaat er niet, althans, dat zeggen de studenten die lid zijn bij een vereniging. Maar, wat is dat nou eigenlijk dan, een studentenvereniging? En hoe ontstaat dat grote gevoel van verbondenheid?
Op deze en andere vragen hopen wij u in dit stuk antwoord te kunnen geven. Wij nemen u mee in de wereld van een aankomend student die zich aansluit bij een studentenvereniging en zullen daarnaast wat persoonlijke ervaringen met u delen.
Wij zijn Ruben Hoekman en Emma Kurstjens en wij doen dit jaar een bestuursjaar bij de Landelijke Kamer van Verenigingen. Zo mogen wij ons dagelijks inzetten voor ruim 40.000 verenigingsstudenten van onze 48 lidverenigingen verspreid over heel Nederland. Wij organiseren bijvoorbeeld congressen voor verenigingsbestuurders, voeren politieke lobby in Den Haag en zetten ons in voor de positieve beeldvorming rondom studentenverenigingen.

PRAKTIJKSCHETS | Tiemo Meijlink
Studentenpastoraat als hedendaagse communicatiestijl

Om aan te kunnen haken bij de leefwereld en de taal van de huidige studentengeneratie zijn studentenpastores op zoek gegaan naar een passende manier van communiceren over religiositeit, toewijding en zingeving.

IN BEELD | René Rosmolen
Verrijking

BETOOG | Kees Boele
Vorming in het hoger onderwijs: mogelijkheden en belemmeringen

Herwaardering van het vormend element in het onderwijs is zeer noodzakelijk. Maar we hebben te maken met enkele forse belemmeringen om er als bestuurder daadwerkelijk mee aan de gang te gaan. Tegelijkertijd zie ik een mogelijkheid om het snel tot ontwikkeling te brengen.

SNAPSHOT | Evelien Geerts
Filosoferen met beide benen op de grond

Als ik terugdenk aan hoe mijn studietijd (technisch gezien nog niet helemaal afgelopen) me heeft gevormd als academica-to-be en persoon, moet ik erkennen dat deze enorm veel invloed op mij gehad heeft, zowel op intellectueel, emotioneel als interpersoonlijk vlak. Toegegeven, ik heb dan ook een vrij bijzonder studieparcours doorlopen. Ik heb de kans gekregen om zowel in België, Nederland als in de Verenigde Staten te studeren en daardoor van uiteenlopende disciplines, academische omgevingen en culturen kunnen proeven.

SNAPSHOT | Gerbert Hengelaar
Kansen om vorming tijdens studietijd te versterken

Tussen 2002 en 2008 studeerde ik Technische Bedrijfskunde (TBK) aan de Universiteit Twente. Deze studie heb ik destijds gekozen omdat ze een mooie combinatie vormt van mijn bèta- en gamma-kwaliteiten en -interesses. Teken van het plezier dat ik beleefde aan het vergaren van kennis is dat ik naast het curriculum van TBK ook diverse extra vakken volgde onder andere in de psychologie en techniek filosofie.

SLOTBESCHOUWING | Hans Schilderman
Levensoriëntatie in het hoger onderwijs, een evaluatie

Terugblikkend op de verschillende bijdragen in dit themanummer van Handelingen ontstaat een geschakeerd beeld van inzichten over studenten aan instellingen voor hoger onderwijs. Wat zijn de factoren die hun identiteitsbeleving bepalen en welke mogelijkheden en problemen ervaren zij bij het vormgeven van die identiteit?

VRAAGGESPREK | Nico Krijn
‘Het gaat om praktische levensvoering’

Op het station van Nijmegen ontmoet ik prof.dr. Chris Hermans en al onderweg, op zoek naar een rustig plekje in een restaurant, vertelt hij enthousiast over zijn vak ‘empirische theologie’. ‘Is dat geen vreemde combinatie?’, vraag ik als filosoof plagend. ‘Empirisch onderzoek en theologie verdragen elkaar toch niet?’ Breed gebarend vertelt hij met passie over zijn onderzoek naar hedendaagse religiositeit zowel binnen het christendom als in andere wereldreligies en nieuwe religieuze bewegingen. ‘Dat is wel degelijk empirisch’, voegt hij er nadrukkelijk aan toe. De metafysica is geen onderwerp van onderzoek. Onder de vele thema’s die tot zijn expertise behoren vallen onder andere ‘persoonsvorming en waarden en normen in het onderwijs’.