De opleidingen tot geestelijk verzorger hebben de oren te veel laten hangen naar wat ze dachten dat de samenleving van hen vroeg, stelde Erik Borgman in een interview in Handelingen 2020/2. In dit artikel werkt hij dit uit en hij benadrukt dat in de geestelijke verzorging naar de mens moet worden gekeken als iemand met een ziel, en niet als een consument met behoeften.

Waar Erik Borgman in het voorgaande artikel pleit voor theologie, kiest Hans Schilderman in dit artikel nadrukkelijk voor de religiewetenschappen. Daarmee wordt het debat op scherp gezet.

Menig gesprek begint met de vraag van de cliënt ‘waar de geestelijk verzorger van is’. De levensbeschouwelijke kleur van de geestelijk verzorger doet er, met andere woorden, toe. Guido Schürmann beschrijft als coördinator van de Geestelijke Verzorging Thuis de achtergrond, organisatie en inhoud van dit nieuwe werkterrein.

De laatste decennia laten een enorme pluralisering zien op het religieus en geestelijk erf. Die ontwikkeling heeft een einde gemaakt aan de min of meer vanzelfsprekende aansluiting van de theoloog in zijn rol als geestelijk verzorger, godsdienstleraar, kerkelijk werker of anderszins op de beleving en ervaring van de mensen waarmee hij of zij werkt. Deze bijdrage onderzoekt hoe dit spanningsveld wordt gethematiseerd in het praktisch-theologisch discours, in het bijzonder binnen de lectoraten die zijn verbonden aan opleidingen hbo-theologie. Daarin zal blijken dat het écht serieus nemen van veelkleurigheid en pluraliteit slechts mogelijk is door zich ook als een kritisch tegenover daarvan op te stellen. Thuis zijn in een eigen theologische traditie is daarbij in de meeste gevallen onontbeerlijk.

Erik Borgman betoogt dat het eigene van geestelijke verzorging verloren gaat nu de geestelijke verzorging steeds meer een seculiere professie is geworden. Hij pleit voor een versterking van de theologische basis onder de geestelijke verzorging, om de publieke rol goed te kunnen vervullen. In deze bijdrage gaat Gaby Jacobs in op het wedervaren van de humanistisch geestelijke verzorging, tot voor kort nog humanistisch raadswerk geheten.

Prof.dr. Wim van de Donk, hoogleraar Bestuurskunde, is sinds 1 oktober 2020 rector magnificus van de Tilburg University. Juliëtte van Deursen-Vreeburg interviewde hem op 20 september 2021 via Teams over zijn visie op de waarde van de (wetenschappelijke) theologiebeoefening voor de Tilburg University, mede in relatie tot de katholieke identiteit van de universiteit.

DE SCRIPTIE | Mark Joosse
De spanning bovenuit